Zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych, kolanowych i innych - leczenie zachowawcze (bezoperacyjne) i operacyjne
Leczenie dolegliwości bólowych stawów wywołanych zmianami zwyrodnieniowymi
Choroba zwyrodnieniowa stawów
Dolegliwości bólowe stawów spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi stanowią rosnący problem społeczny. Zmiany zwyrodnieniowe są wynikiem stopniowego niszczenia chrząstki stawowej pod wpływem czynników biologicznych i mechanicznych.
Choroba zwyrodnieniowa stawów, czyli zajęcie wielu stawów przez zmiany zwyrodnieniowe, objawia się postępującymi dolegliwościami bólowymi, ograniczeniem ruchomości danego stawu i w konsekwencji może prowadzić do trwałego kalectwa.
Chrząstka szklista, która tworzy powierzchnie stawowe ma niewielkie zdolności samonaprawy.
U podłoża powstawania zmian zwyrodnieniowych leżą urazy, procesy zapalne (np. reumatoidalne zapalenie stawów), nieprawidłowe uksztaltowanie anatomiczne stawów, pewne choroby ogólnoustrojowe. W zdecydowanej większości (ok 80% przypadków) nie udaje się ustalić czynnika który doprowadził do zniszczenia stawu. Rozpoznaje się wtedy pierwotną, idiopatyczną chorobę zwyrodnieniową stawów.
Zwyrodnienie stawu kolanowego (gonarthrosis)
W przebiegu artrozy kolana pacjenci skarżą się na ból kolana, często zlokalizowany „pod kolanem”. Dolegliwości bólowe nasilają się przy zginaniu kolana i w trakcie chodzenia. W wywiadzie często nie udaje się ustalić precyzyjnie momentu pojawienia się dolegliwości bólowych czy czynnika który wywołał ból (np. urazu). W zaawansowanych zmianach zwyrodnieniowych kolana dochodzi do obrzęku stawu, znacznego ograniczenia ruchomości i powstania przykurczów.
Zwyrodnienie stawu biodrowego (coxarthrosis)
Za dolegliwości bólowe stawów biodrowych u osób powyżej 50 roku życia najczęściej odpowiadają zmiany zwyrodnieniowe w ich obrębie. Początkowo niewielkie dolegliwości bólowe zaczynają narastać. Pacjent zaczyna utykać, kończyna staje się krótsza a chory nie jest w stanie wykonywać czynności dnia codziennego ani aktywnie uprawiać sportu (np. jeździć na rowerze). Diagnostyka bólu w obrębie biodra wymaga różnicowania z innymi schorzeniami, niezwiązanymi bezpośrednio z patologią biodra, które mogą przyjmować maskę „bólu biodra”.
Diagnostyka zmian zwyrodnieniowych stawów
Podstawą w rozpoznawaniu mian zwyrodnieniowych stawów jest diagnostyka obrazowa w postaci badania RTG. W szczególnych przypadkach diagnostykę uzupełnia się i badania tomografii komputerowej, USG czy rezonansu magnetycznego.
Leczenie zmian zwyrodnieniowych stawów
W leczeniu nieoperacyjnym szczególnie na wczesnym etapie choroby stosuje się m.in.:
• leczenie rehabilitacyjne (fizykoterapia i kinezyterapia)
• farmakoterapię ogólna
• farmakoterapię miejscową (iniekcje leków sterydowych, osocza bobatopłytkowego (PRP), wiskosuplementację – podawanie preparatów kwasu hialuronowego)
Leczenie operacyjne zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych obejmuje m.in.:
• artroskopie
• osteotomie korekcyjne, np. wysoką osteotomię otwierającą kości piszczelowej HTO
• protezoplastyki wymienne jednoprzedziałowe lub całkowite